Το άγχος είναι ένα φυσιολογικό εργαλείο του ανθρώπου να αντιδρά σε ερεθίσματα. Το άγχος υπάρχει για να μας ενεργοποιεί, μας χτυπά το κουδουνάκι του κινδύνου.
Ο άνθρωπος ακόμη και την εποχή ‘των σπηλαίων’, εκεί που καθόταν ήσυχα στην σπηλιά του, κάποιο εξωτερικό άκουσμα πιθανόν να ενεργοποιούσε το άγχος.
Ο άνθρωπος δεν ήξερε από που προέρχεται ο θόρυβος, θα μπορούσε να ήταν κάποιος περαστικός, θα μπορούσε να ήταν απλά ένα ελαφάκι, θα μπορούσε όμως να ήταν και ένα λιοντάρι. Η αντίδραση που είχε, δηλαδή το άγχος, τον ενεργοποιούσε να πάρει το ξύλο ή ότι άλλο είχε, με σκοπό να προστατευτεί σε περίπτωση που όντως υπήρχε κίνδυνος.
Το άγχος είναι σαν μια φωτιά , ανάβει και επεκτείνεται με πολλά διαφορετικά υλικά, δεν είναι ιδιαίτερα επιλεκτικό, τρέφεται με αφορμές από το σπίτι, τις σχέσεις, την εργασία και καμία φορά από εσωτερικά ερεθίσματα όπως την σκέψη, ‘αφού είμαι τόσο αγχώδης μάλλον είμαι άρρωστος’. Κάθε είδος τροφής είναι καλοδεχούμενη, τρέφει το άγχος, βοηθώντας την διαταραχή να συντηρηθεί και να αυξηθεί.
Αιτίες
Συνήθως δεν υπάρχει μια αιτία. Έρευνες δείχνουν ότι περίπου το 30% των περιπτώσεων είναι κληρονομικό. Το άγχος επίσης μαθαίνεται, μεγαλώνοντας σε περιβάλλον που υπάρχει έντονη αγχωτική ατμόσφαιρα είναι πιθανόν να εγκλωβιστεί το άτομο σε τέτοιες συμπεριφορές.
Συνήθειες ζωής και χαρακτηριστικά του ατόμου συχνά συμβάλουν στις αιτίες του άγχους όπως:
Όταν το άτομο αισθάνεται εγκλωβισμένο σε ένα τροπο ζωής
Όταν το άτομο έχει μια φυσική νευρικότητα η ενοχλητικότητα
Όταν το άτομο δεν αντέχει δύσκολες καταστάσεις, διαπλοκές με άλλους ανθρώπους, δεν αντέχει τις αλλαγές στην ζωή του και γενικά προτιμά την ησυχία του
Συμπτώματα (GAD) Γενικής Αγχώδους Διαταραχής (ΓΑΔ)
Η σημερινή εποχή περιέχει πολλαπλά ερεθίσματα άγχους, δεν σημαίνει όμως ότι ο χειρισμός των δύσκολων καταστάσεων ισχύει για όλους τους ανθρώπους.
Αν γυρίσουμε στην αρχική διαπίστωση ότι το ‘άγχος’ υπάρχει ως βοήθημα, μπορούμε να καταλάβουμε ποτέ γίνεται πρόβλημα από δυο βασικά σημεία: το πρώτο είναι πόσο ΣΥΧΝΑ αισθάνεστε άγχος και το δεύτερο, πόσο ΕΝΤΟΝΟ είναι το άγχος.
Τα γενικά συμπτώματα της διαταραχής είναι:
υπερβολική ανησυχία
δυσκολία στον έλεγχο ανησυχιών
δυσκολία στην συγκέντρωση
εκνευρισμός
μυϊκή ένταση
δυσκολία ύπνου
αρνητική τροποποίηση σκέψεων
Το άγχος επηρεάζεται από τον τρόπο που σκεπτόμαστε. Για παράδειγμα, η αρνητικότητα συμβάλλει στο άγχος, οπότε για την ενίσχυση της αρνητικής αντίληψης, ξαφνικά έχουμε ‘μαγικές ικανότητες, όπως:
διαβάζω την σκέψη των άλλων ‘δεν αρέσω, με θεωρεί παράξενο’
βάζουμε ετικέτες ‘είμαι άχρηστος’
προβλέπουμε το μέλλον, ‘αν δεν έχω τον απόλυτο έλεγχο, θα τα χάσω όλα και θα μείνω μόνος μου’
υπέρ γενίκευση, ‘δεν μπορώ να χειριστώ το άγχος μου, οπότε δεν μπορώ να χειριστώ τίποτα στην ζωή μου’
Αυτά είναι κάποια από τα συνηθισμένα λάθη στο τρόπο που σκέπτεται το άτομο, που τρέφει και συντηρεί την αγχώδη διαταραχή.
Σωματικά συμπτώματα:
τρεμούλιασμα
ζαλάδες
κόπωση
ταχυπαλμια
ξαφνιάσμα
νευρικότητα
λαχάνιασμα
δυσκολία στην χαλάρωση
Στόχοι συμβουλευτικής διαδικασίας (ενεργή συμμετοχή ατόμου)
Ασκήσεις χαλάρωσης
Αντίληψη στο πόσο βοηθάει ή δε βοηθάει ο τρόπος σκέψεων
Αντίληψη συμπερασμάτων (υπάρχουν αποδείξεις ότι το συμπέρασμα της ανησυχίας ισχύει;)
Ραντεβού με τις ανησυχίες: αντί να είναι κανείς σε μόνιμη κατάσταση ανησυχίας, προγραμματίζει ένα ραντεβού, ενημερώνει τις ανησυχίες του ότι θα ασχοληθεί την συγκεκριμένη ώρα και μέρα που θα αποφασίσει
Βασική προϋπόθεση των στόχων είναι η θέληση της αλλαγής.
Τα παραπάνω αναφερόμενα είναι ενδεικτικά και δεν αντικαθιστούν με κανένα τροπο κάποιον ειδικό Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας.
Πάντα με σεβασμό στο άνθρωπο, σας εύχομαι καλή ψυχική υγεία.